Türkmen halk yrymlary -5: Adam bedeni bilen baglanyşykly yrymlar
Türkmen halk yrymlary -5: Adam bedeni bilen baglanyşykly yrymlar
Adamynyň bedeninden bölünip aýrylýan üç zady – saçy, dyrnagy, dişi adamlar basgylasa, onuň eýesi keselleýärmiş.
* * *
Burnuň içi gijese, toý habaryna gara¬şyber.
* * *
«Boýnuň gijese-de, toý bolýar» diýlip yrym edilýär.
* * *
Burnuň gapdaly gijese, daş ýerden habar gelýär.
* * *
Burnuň ujy gijese, myhmançylykda bo¬lar¬syň.
* * *
Gaşyň gijese, myhman gelýär, duşuşyk bolýar.
* * *
Gaşlary birleşip duran adam köp kynçylyk görýärmiş.
* * *
Garaňkyda aýna bakyp saç daramaklyk gowy görülmeýär.
* * *
Gije dyrnagyňy almaklyk gowulyga ýorulmaýar.
* * *
Gözüni gyrpagan adam gama batagan bolar¬myş.
* * *
Gyz tirsegini agyrtsa, ony bir ýigidiň ýatlaýanlygydyr.
* * *
Gulagyň gijese, ýagyş ýagjakdyr.
* * *
Gulagyň gyzsa, bir ýerde gybatyňy edýändirler.
* * *
Gulagyň şaňlasa, bir ýerde sen hakda gürrüň edýändirler. Haýsy gulagyň şaňlasa, şol ugurda gürrüňiň edilýär .
* * *
Diliňi dişleseň, kimdir biri saňa käýinýär, sen hakda gybat edýär.
* * *
Dodagyň gijese, öpüşjekligiň alamaty.
* * *
Başgüni ajöze wagtyňda asgyrsaň, sylag aljaklygyň ala-maty.
* * *
Anna güni asgyrsaň, duşuşyk bolýarmyş.
* * *
Dynç güni asgyrsaň, myhmançylyga gitjeksiň.
* * *
Ýeňsäň gijese, gaýgy-alada basar.
* * *
Ökjäň gijese, uzak ýola gitjeksiň.
* * *
Sogapgüni asgyrsaň, öwüljeksiň, saňa öwgi garaşýanlygynyň alamaty.
* * *
Sag gaşyň gijese, dostuňa duşarsyň.
* * *
Sag gulagyň şaňlasa, gowy habar geler.
* * *
Saç daralanda, saçyndan uçgun çykýan adam keýpihon adam bolýarmyş.
* * *
Ýaşgüni asgyrsaň, myhman geljekligi.
* * *
Tirsegiň gijese, gam-gussa batmagyň ahmal.
* * *
Tüýküreňde tüýküligiň öz üstüňe düşse, eşigiň täzelenjekliginiň alamaty.
* * *
Çep eliň aýasy gijese, çykdajy boljaklygynyň alamaty, pul sowjaksyň.
* * *
Çep gaşyň gijese, gowy görmeýän ada¬myňa sataşarsyň.
* * *
Çep gulagyň şaňlasa, ýaramaz habaryň bolmagy ahmal.
* * *
Eger sag gulagyň gyzsa, sen hakda hakykaty aýdyp gürrüňiňi edýärler.
* * *
Eger çep gulagyň gyzsa, sen hakda nähak gürrüňler aýdyp, gybatyňy edýärler.
* * *
Gyjykçyl adam gabanjaňdyr.
* * *
Eger-de ýigidiň ýa-da gyzyň alyn dişleriniň arasy açyk bolsa, ýat, uzak ýerden öýlenýär (durmuşa çykýar).
* * *
Agzy meňli – aşa ýakyn.
Barmagy meňli – bagtly.
Bilegi hally – ýalançy.
Bili hally – diňçi.
Burny meňli – batyr.
Gabagy hally – wepaly.
Garny hally – jepaly.
Gaşy hally – gabanjaň.
Goltugy hally – erjel.
Göwsi meňli – görgüli.
Gözüniň gapdaly hally – gaharjaň.
Ýokarky dodagy meňli – näzli.
Maňlaýy hally – yňdarma.
Kebzesi hally – ätiýaçly, hatyrjem,
Sag gaşynyň üsti hally – gedem.
Çekgesi hally – söýgüli.
Çep gözüniň aşak gabagy hally – bagtly.
Çep gaşynyň üsti hally – ukyply.
Eli meňli – işe ýakyn.
Egni hally – bus-busy.
Eňegi hally – ýalta.
* * *
Adamynyň özüniň görüp bilmeýän ýerinde meňi bar bolsa, bagtly bolarmyş.
Taýýarlan Gurbanjemal YLÝASOWA. Halk döredijiligi we rowaýatlar
