Uly ýaş­da okamak beýnini işjeňleşdirýär

Uly ýaş­da okamak beýnini işjeňleşdirýär

Uly ýaş­da okamak beýnini işjeňleşdirýär 2025-03-15 0 Facebook Twitter Pinterest WhatsApp

Ýa­şyň ulal­dy­gy­ça at­la­ry ýat­da sak­la­mak, söz­le­ri ýer­be-ýer aýt­mak, ün­sü­ňi jem­le­mek ýa­ly ýag­daý­lar bi­len ýy­gy-ýy­gy­dan ýüz­be-ýüz bo­lun­ýar. Bi­ler­men­ler uly ýaş­ly adam­lar­da şu ýag­daý­la­ryň öňü­ni al­mak üçin oka­mak en­di­gi­ni ýo­la goý­ma­ly­dy­gy­ny mas­la­hat ber­ýär­ler. Oka­mak ýat­keş­lik, mag­lu­mat top­lu­my üçin peý­da­ly bo­lup, gar­ran ça­gyň huş­suz­ly­gyň öňü­ni al­ma­ga ýar­dam ed­ýär. Oka­mak ada­myň aň-dü­şün­je­si­ni, duý­gu­la­ry­ny ös­dür­mek bi­len bir ha­tar­da ýat­la­ma­lar dö­ret­mä­ge we tä­ze pi­kir­le­ri paý­laş­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär. Bi­ler­men­ler 65 ýaş­dan uly adam­lar­da oka­ma­gyň peý­da­sy ba­ra­da şeý­le bel­le­ýär­ler:
Aň-dü­şün­jä­niň pe­sel­me­gi­niň öňü­ni al­ýar. Ge­çi­ri­len bar­lag­larda 65 ýaş­dan uly adam­la­ryň 10-20 gö­te­ri­mi­niň aň-dü­şün­je taý­dan gow­şak­dy­gy ýü­ze çy­ka­ryl­dy. Oka­mak en­di­gi­ni ýo­la goý­mak ar­ka­ly neý­ron bag­la­ny­şy­gy­ny gaý­ta­dan di­kel­dip, aňyň iş­jeň­li­gi­ni güýç­len­di­rip bol­ýar. Esa­san hem, çe­per eser­le­ri ýa-da gy­zyk­ly wa­ka­la­ra baý ki­tap­la­ry oka­mak aň-dü­şün­jä­niň pe­sel­me­gi­niň öňü­ni al­ma­ga ýar­dam ed­ýär.
Stre­siň öňü­ni al­ýar. Ki­tap oka­mak me­de­ni­ýet­li dynç al­ma­ga we stres­den dyn­ma­ga kö­mek ed­ýär. Hep­dä­niň dynç alyş gün­le­ri aras­sa ho­wa ýa-da se­ýil­gä­he çy­kyp, dynç al­mak bi­len bir ha­tar­da, ki­tap­dyr ga­zet-žur­nal hem oka­ma­ly. Bu hep­dä­niň do­wa­myn­da top­la­nan dart­gyn­ly ýag­daý­lar­dan dyn­ma­ga ýar­dam ed­ýär.
Bag­la­ny­şy­gy ös­dür­ýär. Bar­lag­la­ra gö­rä, 65 ýaş­dan uly adam­laryň köpüsi öz­le­ri­ni «ýal­ňyz» duý­ýar­lar. Oka­mak so­si­al bag­la­ny­şy­gy güýç­len­di­rip, öza­ra gat­na­şyk­la­ry ös­dür­ýär.
Ka­da­ly uky. Uly ýaş­ly adam­lar­da duş gel­ýän uku­syz­lyk, uky bo­zul­ma­la­ry ýa­ly ýag­daý­la­ry ki­tap oka­mak ar­ka­ly do­lan­dy­ryp bol­ýar. Ýat­maz­dan öň bir­ki sa­hy­pa bol­sa hem ki­tap oka­mak ka­da­ly uk­la­ma­ga ýar­dam ed­ýär.
Sag­dyn pi­kir­le­ri ös­dür­ýär. Oka­mak duý­gu­la­ry do­lan­dyr­ma­ga we akyl-paý­has taý­dan sag­dyn pi­kir­len­mä­ge uly tä­sir ed­ýär. Oka­mak eser­dä­ki gah­ry­man­la­ra duý­gy taý­dan ba­ha ber­mä­ge, ola­ryň keş­bi­ni akyl-paý­has taý­dan kes­git­le­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Ki­tap oka­lan­da äh­li wa­ka­lar we gah­ry­man­la­ryň özü­ni alyp bar­şy do­ly gö­zeg­çi­lik­de üns­li sak­lan­ýar. Ne­ti­je­de, eser­dä­ki wa­ka­lar hakyn­da pi­kir­len­mek we ne­ti­je çy­kar­mak duý­gu­la­ry ös­dü­rip, beý­ni­ni iş­jeň­leş­dir­ýär.

Çeşme: zamanturkmenistan.com.tm